Antalya Plörezi (Akciğer Zarında Su Toplanması)

Plörezi (Akciğer Zarında Su Toplanması)

Plörezi; akciğerin zarları arasında su toplanmasıdır.

Akciğerler ince bir zar ile örtülüdür. Aynı zar kaburgaların iç kısmında da vardır. Dolayısıyla akciğerin dışında 2 zar yaprağı olup ( birisi akciğere yapışık, diğeri kaburgaların altında örtü şeklinde ) , bunların arasında çok az miktarda kayganlık veren bir sıvı normalde mevcuttur. İşte bu sıvının artması, zarlar arasında su toplanması ( plörezi ) olarak karşımıza çıkar.

Plörezi olması için ya akciğer zarının hastalanması, ya da sistemik bir hastalık ile zarlar arasına sıvı sızması veya sıvının emiliminin bozulması gerekir.

Belirtiler sıvının toplanma hızı ve altta yatan hastalığa bağlı olarak değişmekle beraber; en sık nefes darlığı, nefes almak ile batar tarzda yan ağrısı ve öksürük şeklinde karşımıza çıkar.

Tanı genellikle hastanın öyküsü, fizik bakısı ve direkt akciğer grafisi ile konulur.

Ancak asıl olan su toplanmasına sebep olan tanıyı koymaktır. Bu amaçla hem göğüs boşluğunu hem de akciğer içerindeki patolojik durumları ortaya koyabilmek için torax bt çekilebilir. Bt çekilirken, bizler altta yatan hastalık konusunda ön fikrimiz varsa, buna göre istenecek olan bt çeşidine karar veririz.

Bundan sonra sıvı miktarının fazlalığına göre, zarlar arasından su alma işlemi ( torasentez ) yapılır. Tanısal amaçlı yapılıyorsa, bir enjektör yardımı ile lokal anestezi uygulanarak, 20 cc kadar sıvı alınır. Bu suyun biyokimyasal özellikleri ve patolojik özellikleri incelenir. Bazen kültür ve diğer miklrobiyolojik tetkiklerin çalışılması gerekebilir. Eğer su miktarı, göğüs boşluğundaki organları karşı tarafa itecek ve hastada ileri derecede nefes darlığı, oksijen düşüklüğü yapacak kadar fazla ise, torasentez sadece tanısal amaçlı değil, kısmen tedavi amaçlı ( yani daha fazla miktarda sıvı boşaltarak akciğerin baskıdan kurtulması ve daha rahat nefes alabilmesi amaçlı ) yapılır. Bazen ultrason eşliğinde torasentez yapmak tercih edilebilir.

Plörezi tek taraflı ise genelde akciğer ve zarın hastalığına bağlıdır. 2 taraflı plörezi varsa, o zaman sistemik bir hastalığa bağlı olma olasılığı çok daha fazladır.

Yaşlılarda 2 taraflı plörezinin en sık sebebi kalp yetmezliğidir. Bazen akciğer embolisi, miksödem, hipoalbuminemi, periton dializi, asbeste bağlı efüzyonlar, bazı ilaç kullanımları, nefrotik sendrom, siroz, kronik böbrek yetmezliği de 2 taraflı plörezi yapabilir.

Tek taraflı plörezinin ise, sıklıkla sebebi zatürre ( pnömoni ), tüberküloz, kanser, akciğer embolisidir. Daha pek çok plörezi sebebi olup, tedavisi sebebe yönelik yapılır. Plöreziye sebep olan hastalık tedavi edilemezse, plörezi de tedavi edilemez. Sarkoidoz da yine plörezi yapabilen bir hastalıkdır.

Bazen akciğer zarından biyopsi yapmak gerekebilir. Önceleri sıklıkla kapalı biyopsi uygulanmakta iken, şimdilerde artan teknolojik koşullar ve artan güvenlik - verimlilik nedeniyle torakoskopik biyopsi daha çok tercih edilir duruma gelmiştir. Ancak kapalı biyopsi bazen yine tercih edilebilir.

Bazen de akciğer zarları arasına kateter ya da dren konulması, bazen bu dren içerisinden zarlar arasına ilaç uygulanması gerekebilir.